Nowe Guty – Wieża Widokowa

Tutaj warto zobaczyć:

Muzeum Wojska, Wojskowości i Ziemi Orzyskiej w Orzyszu

Muzeum Wojska, Wojskowości i Ziemi Orzyskiej to instytucja, której celem jest upowszechnianie i pielęgnowanie historii Ziemi Orzyskiej, w tym przede wszystkim- małego mazurskiego miasteczka leżącego przy ogromnym poligonie wojskowym. Siedziba muzeum mieści się w kamienicy z początku XX wieku, a znaleźć w niej można informacje na temat ciekawej, często burzliwej historii Orzysza i okolic. Oglądając makietę unikatowej osady nawodnej można prześledzić najdawniejsze dzieje tych terenów, by następnie, w innych salach podróżować w czasie do okresów bardziej współczesnych.  Orzyskie muzeum to miejsce wypełnione duchem miasta, gdzie można zaznajomić się z wiadomościami na temat rozwoju garnizonu wojskowego, z którym Orzysz związał swoje losy. To punkt na mapie Ziemi Orzyskiej, gdzie powinni zawitać wszyscy ciekawi poznania historii i dziedzictwa tego urokliwego mazurskiego miasta.

Kościół pw. Niepokalanego serca NMP w Okartowie

Okartowo-kościół rzymskokatolicki  pw. Niepokalanego serca NMP.Pierwsze wzmianki o powstaniu kościoła datowane są na około 1500 rok w okresie panowania na tych ziemiach Zakonu Krzyżackiego. Świątynia wzniesiona przez Krzyżaków była pod wezwaniem Świętego Bartłomieja i stała na miejscu zniszczonego wcześniej przez Litwinów zamku krzyżackiego. Po 1530 roku w wyniku sekularyzacji Prus, kościół przeszedł w ręce ewangelików. W 1799 roku na fundamentach starego kościoła wzniesiono nowy kościół z kamienia polnego. W wyniku działań wojennych podczas pierwszej wojny światowej kościół uległ silnemu zniszczeniu. Stopniowe zmniejszanie się na tych terenach liczby ludności o wyznaniu ewangelickim i niemożność utrzymania kościoła, który zaczął popadać w ruinę, to powody przekazania w końcówce lat 70-tych świątyni społeczności katolickiej. Parafię rzymskokatolicką pw. Niepokalanego Serca NMP erygował 5 listopada 1984 roku Ks. Biskup Jan Obłąk, Biskup Warmiński.

Jezioro Śniardwy

W miejscowości Nowe Guty, nieopodal Orzysza, znajduje się punkt na przepiękny widok jeziora Śniardwy. Największe polskie jezioro wraz z bocznymi odnogami zajmuje powierzchnię ok. 124,75 km2, można je objechać trasą rowerową liczącą 95 km długości. Głębokość dochodzi do ponad 23 m, a średnia, to zaledwie 5,9 m. Na jeziorze znajduje się 8 wysp o łącznej powierzchni 38 ha. “Mazurskie Morze”, to 660,2 mln m3 wody. Brzegi Śniardw są przeważnie niezbyt wysokie, bagniste i porośnięte szuwarami lub trzciną. Pas roślinności brzegowej sięga nieraz do 200 m. Jezioro to należy do II klasy czystości wód i w całości należy do Mazurskiego Parku Krajobrazowego.

Cmentarze wojenne w gminie Orzysz

Orzysz i Ziemia Orzyska były teatrem pierwszo wojennego tragizmu żołnierzy armii rosyjskiej i armii niemieckiej. O ogromie strat poniesionych przez obie walczące strony świadczą liczne w naszym regionie cmentarze wojenne i miejsca pochówku ofiar konfliktu.

Aby trwale upamiętnić ofiarę krwi – swoich i wrogów – jeszcze w czasie I wojny światowej podjęto trud budowy żołnierskich cmentarzy, ponadnarodowych nekropolii. Wszystkie doskonale wkomponowano w krajobraz Mazur. Najczęściej lokowane na obrzeżach wsi i miast lub na wierzchołkach wzniesień, niczym drogowskazy, znaczyły miejsca „ostatnich żołnierskich wart”. Niektóre przez 100 lat uległy zniszczeniu i zapomnieniu, jednak większość, pomimo różnych kolei losu, dotrwała do naszych czasów.

Najważniejsze cmentarze wojenne na terenie gminy Orzysz znajdują się w Orzyszu i Cierzpiętach.

Plaża Miejska w Orzyszu

Wypoczywając na Mazurach, w pobliżu jeziora Orzysz, warto skorzystać z plaży miejskiej w Orzyszu. To ciche i spokojne miejsce, z dala od miejskiego zgiełku – 2 km od centrum miejscowości.  To piękny region, bogaty w liczne walory przyrodnicze, krajoznawcze. Mazury zachęcają do przyjazdu turystów o każdej porze roku. Plaża w Orzyszu również poza sezonem letnim dysponuje licznymi alejkami spacerowymi, pozwalającymi na mile spędzony czas i rekreację na świeżym powietrzu.

Pomnik 1920

31 lipca 1920 roku  w byłym obozie jenieckim w Arys umieszczono grupę 2000 obywateli polskich, wśród których znajdowało się około1600 żołnierzy i policjantów oraz 400 cywili.  Po ciężkich walkach toczących się od 21 do 25 sierpnia 1920r. w Orzyszu internowano jeszcze około 600 żołnierzy polskich oraz około 50 000- sowieckich. Żołnierze ci w późniejszym czasie zostali przewiezieni do Minden. Tak oto Orzysz stał się  „świadkiem” wojny polsko-bolszewickiej. Warto w tym miejscu wspomnieć o tym, że w centrum Orzysza znajduje się pomnik „Pamięci 1600 żołnierzy i uchodźców polskich internowanych przez władze niemieckie na terenie Orzysza podczas wojny polsko-bolszewickiej”, zwany potocznie- pomnikiem 1920. Wspomniany obelisk, muzealna publikacja autorstwa dr Tomasza Wyżlica „Orzysz 1920. Oddziały polskie i sowieckie internowane w Niemczach”, jak również rekonstrukcja historyczna przygotowywana co roku przez Muzeum Wojska, Wojskowości i Ziemi Orzyskiej w Orzyszu- są jednymi z wielu form upamiętnienia pobytu żołnierzy polskich na terenie miasta przed 1945 rokiem.

Ratusz i Centrum Kulturalno-Biblioteczne w Orzyszu

W 2018 r. wyremontowany został stary budynek hotelowy na potrzeby Ratusza Miejskiego w Orzyszu. Remont obiektu trwał trzy lata. W tym czasie wnętrze oraz zagospodarowanie budynku przeszło gruntowną renowację. Oprócz wydziałów urzędu miejskiego, w ratuszu znajdą się również Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Zakład Usług Komunalnych, Zakład Energetyki Cieplnej, Centrum Młodzieżowe oraz Biblioteka Miejska. Biblioteka Miejska od września 2020 r. w ramach modernizacji zyskała nowe pomieszczenia, wyposażenie i sprzęt, tworząc takie miejsca jak: wypożyczalnia dla dzieci, czytelnia, multicentrum, kącik dla dzieci, polana melomana, sala komputerowa, galeria, sala konferencyjna, pracownia poligraficzna, mobilne kino plenerowe, pogotowie książkowe.   Jej celem jest gromadzenie i opracowywanie materiałów bibliotecznych służących rozwijaniu czytelnictwa i zaspokajanie potrzeb informacyjnych, edukacyjnych i samokształceniowych dla wszystkich grup czytelniczych, zwłaszcza dotyczących wiedzy o własnym mieście oraz dokumentujących jego dorobek kulturalny, naukowy i gospodarczy a także popularyzacja książek i czytelnictwa.

Centrum Młodzieżowe znajduje się w piwnicy budynku Ratusza. Centrum Młodzieżowe funkcjonuje jako świetlica miejska z programem profilaktycznym i stanowi element strukturalny samorządowej instytucji kultury – POLANY KULTURY Centrum Biblioteczno-Kulturalnego w Orzyszu. W ofercie można skorzystać z: bogatego zbioru gier sportowych i planszowych, pracowni komputerowej, kina, sali konferencyjno-integracyjnej, rajdów rowerowych, spływów kajakowych, zajęć artystycznych i rękodzielniczych.